Lãnh đạo Sở Tài chính báo cáo tại buổi giám sát.

Giai đoạn 2019 - 2021, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp nhận, xem xét và hoàn thiện hồ sơ trình Hội đồng thẩm định giá đất 116 hồ sơ, trình UBND tỉnh phê duyệt; ban hành 44 văn bản tham mưu UBND tỉnh giải quyết khó khăn, vướng mắc trong công tác GPMB trên địa bàn tỉnh. Thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ tái định cư được cấp thẩm quyền ban hành cơ bản phù hợp với điều kiện địa phương nơi có đất thu hồi để thi công xây dựng công trình, dự án theo quy định. Từ năm 2019 đến nay, Sở tiến hành 31 cuộc thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực đất đai; không tổ chức thanh tra, kiểm tra việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư trong công tác GPMB; tiếp nhận 23 đơn thư liên quan đến bồi thường, hỗ trợ tái định cư; ban hành 7 văn bản hướng dẫn, trả lời đơn của công dân, gửi 15 đơn đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Sở Xây dựng là cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh ban hành bảng giá nhà và các công trình xây dựng gắn liền với đất để tính bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh, đến nay, các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh thực hiện theo Quyết định số 16/2014/QĐ-UBND ngày 24/6/2014. Từ năm 2019 - 2021, chưa có bảng giá nhà điều chỉnh, bổ sung; chỉ số giá xây dựng công trình dân dụng giảm so với thời điểm năm 2014, đơn giá xây dựng công trình ít biến động. Giai đoạn 2019 - 2021, Sở không nhận được đơn thư tố cáo liên quan đến việc áp dụng bảng giá đất.

Sở Tài chính tiếp nhận, trình Hội đồng thẩm định giá cụ thể của tỉnh 113 hồ sơ, dự án với tổng diện tích 7.869.181,2 m2 đất, đã được UBND tỉnh phê duyệt 113 hồ sơ. Năm 2019 là năm cuối cùng thực hiện xác định giá đất cụ thể để tính bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất áp dụng theo Quyết định số 40/2014/QĐ-UBND ngày 19/12/2014 của UBND tỉnh về việc ban hành bảng giá các loại đất năm 2015 trên địa bàn tỉnh (hệ số giá thấp nhất để tính tiền thu hồi bồi thường về đất từ 1 - 1,4 lần; cao nhất từ 1,86 - 4,26 lần); năm 2020, 2021 thực hiện xác định giá đất cụ thể để tính bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, áp dụng theo Quyết định số 2336/2019/QĐ-UBND ngày 20/12/2019 của UBND tỉnh ban hành bảng giá đất năm 2020 - 2024 trên địa bàn tỉnh (hệ số giá thấp nhất để tính tiền thu hồi bồi thường về đất từ 1 - 1,2 lần; cao nhất từ 1,3 - 1,67 lần.

Giai đoạn 2019 - 2021, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là đơn vị được giao làm chủ đầu tư Dự án kè chống sạt lở bờ sông Bằng, bảo vệ dân cư thị trấn Nước Hai (Hòa An) với tổng mức đầu tư 88,832 tỷ đồng (năm 2019 là 24 tỷ đồng, năm 2020 là 30 tỷ đồng, năm 2021 là 34 tỷ 832 triệu đồng); năm 2019, 2020 đã giải ngân 53.456,317 triệu đồng; năm 2021, Sở phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất và GPMB huyện Hòa An đang thực hiện lập dự toán đền bù. Trong quá trình thực hiện, Sở phối hợp với UBND huyện Hòa An thực hiện tốt công tác GPMB theo các quy định hiện hành. Tổ chức 3 cuộc kiểm tra công tác bồi thường GPMB khi triển khai dự án. Trong giai đoạn 2019 - 2021, Sở không nhận được đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, GPMB.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Lương Tuấn Hùng, thành viên đoàn giám sát phát biểu tại buổi giám sát.

Tuy nhiên, công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành liên quan, UBND các huyện, Thành phố trong việc GPMB, bồi thường, hỗ trợ tái định cư phục vụ thi công các công trình, dự án chưa cao; một số huyện không báo cáo quá trình thực hiện Quyết định số 16/2014/QĐ-UBND ngày 24/6/2014. Hiện, Sở thiếu nhân lực để xây dựng bảng giá đền bù; không có các bản vẽ và dự toán các loại mẫu nhà dân thông dụng trên địa bàn, mỗi loại nhà đều có kết cấu, mức độ hoàn thiện khác nhau, do vậy việc thu thập số liệu tính toán xây dựng, ban hành bảng giá chi tiết, cụ thể từng loại nhà để phù hợp theo thực tế trên địa bàn tỉnh rất khó khăn...

Trình tự thủ tục thẩm định giá đất cụ thể còn phải qua nhiều công đoạn, làm ảnh hưởng và mất nhiều thời gian để ban hành giá đất cụ thể; công tác thu thập thông tin của người dân chưa thực sự chính xác, một số trường hợp chuyển nhượng đất nông nghiệp sử dụng không đúng mục đích; các hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, sử dụng đất của người dân chủ yếu ghi giá bằng hoặc thấp hơn giá của UBND tỉnh quy định. Trên địa bàn tỉnh chưa có sàn giao dịch bất động sản, chưa có văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành, Trung ương về cơ chế quản lý, giám sát hoạt động mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Các sở, ngành kiến nghị: HĐND tỉnh xem xét có ý kiến với các bộ, ngành, Trung ương về nội dung, quy trình và trình tự thẩm định phương án giá đất cụ thể theo hướng rút gọn, bảo đảm đúng quy định. Sau khi có kế hoạch định giá đất cụ thể, UBND tỉnh, huyện, Thành phố chủ động xây dựng kế hoạch, thuê tư vấn thực hiện từ đầu năm, chủ động trình các dự án tập trung theo kế hoạch được phê duyệt. Chủ động nghiên cứu các quy định để phê duyệt chính sách theo thẩm quyền, đảm bảo tiến độ GPMB... đối với các dự án, công trình còn khó khăn, vướng mắc. 

Bổ sung kinh phí cho Sở Xây dựng thuê tư vấn, chuyên gia trong quá trình xây dựng bảng giá đền bù năm 2021; chỉ đạo các sở, ngành, các huyện, Thành phố nghiêm túc trong việc báo cáo quá trình thực hiện bảng giá nhà cửa, vật kiến trúc; khẩn trương đề xuất với danh mục còn thiếu, hoặc chưa phù hợp trong bảng giá ban hành tại Quyết định số 16/2014/QĐ-UBND ngày 24/6/2014 và Quyết định số 19/2015/QĐ-UBND ngày 15/7/2015 của UBND tỉnh để tổng hợp, điều chỉnh trong quá trình xây dựng bảng giá mới; thu thập hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công - dự toán đối với các loại mẫu nhà thông dụng trên địa bàn quản lý trong quá trình GPMB.

Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh La Văn Hồng phát biểu kết luận buổi giám sát.

Phát biểu kết luận, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh La Văn Hồng đề nghị các sở, ngành phối hợp với UBND các huyện, Thành phố trên cơ sở diện tích đất thu hồi để thực hiện các dự án; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức kiểm đếm đất đai, tài sản vật kiến trúc và hoa màu, xác định tính pháp lý về đất đai cho người dân theo đúng quy định. Tiếp tục tham mưu cho tỉnh về cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo hướng nhanh gọn, phù hợp với thực tế, đảm bảo quyền lợi, nghĩa vụ hợp pháp của người dân khi thu hồi đất trên địa bàn, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh.